محرومیت 18ساله کارگران فصلی و پروژه ای از مزایای بیمه بیکاری - سرزمین من

به گزارش سرزمین من، بر اساس آنچه که در قانون بیمه بیکاری آمده است، بیکار به فرد بیمه شده ای اطلاق می گردد که بدون میل و اراده خود بیکار شده و آماده به کار باشد.

همچنین براساس این قانون، چنانچه بیمه شده ای به علت تغییرات ساختاراقتصادی کارگاه مربوطه بیکارموقت شناخته گردد و همچنین بیمه شدگانی که به علت حوادث غیرمترقبه مانند سیل، زلزله، جنگ و آتش سوزی بیکار شوند، مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری می شوند.

اما در سال 79 سازمان تامین اجتماعی با صدور دستورالعملی به شماره 1000/10428 رسما کارگران مشاغل غیردائم، فصلی و پروژه ای که پس از اتمام کار یا پروژه، بیکار می شوند را شمول دریافت مقرری بیمه بیکاری خارج کرد.

بر اساس بند 7 دستورالعمل مذکور، کارکنان شاغل در کارهای با ماهیت غیردائمی مانند طرح ها، پروژه ها و پیمان ها، فعالیت های ساختمانی و عمرانی و ... صرفا در صورتی که بر اساس رأی مراجع حل اختلاف در اثنای کار و فعالیتی که بابت آن استخذام شده اند اخراج شده باشند مشمول استفاده مقرری بیمه بیکاری خواهند بود.

طبق این بند، کارگران مشاغل غیردائم و پروژه ای مانند سدسازی، راهسازی و غیره که بعد از یک بازه زمانی به خاتمه می رسند، پس از انتها پروژه نمی توانند بیمه بیکاری بگیرند.

اما پس از شکایت شاکیان به دیوان عدالت اداری در خصوص استنکاف تامین اجتماعی از پرداخت مقرری بیمه بیکاری به این گروه از کارگران، دیوان عدالت اداری با رد این شکایت اعلام نمود: بر اساس ماده 2 قانون بیمه بیکاری، بیکار فرد بیمه شده ای است که بدون میل و اراده خود از کار بیکار گردد. بنابر توجیه دیوان عدالت اداری کارگران مشاغل فصلی و غیر مستمر به دلیل اینکه در زمان شروع به کار به زمان انتها پروژه و اتمام کار خود آگاهند بنابراین بیکاری آنها بدون میل و اراده تلقی نمی گردد و نمی توانند از مقرری بیمه بیکاری استفاده نمایند.

بر این اساس کارگران فصلی و شاغل در مشاغیر غیر دائم صرفا در شرایطی می توانند از مزایای قانون بیمه بیکاری و دریافت مقرری بیمه بیکاری بهره مند شوند که در حین کار اخراج و بیکار شوند که فقط در این صورت بیکاری آنها بدون میل و اراده تلقی می گردد.

ابهامات محرومیت کارگران فصلی و غیردائم از مزایای بیمه بیکاری

چند نکته برای خروج این کارگران از شمول دریافت مقرری بیمه بیکاری مطرح است. نخست: در حالی کارگران فصلی و مشاغل غیرمستمر از دریافت مقرری بیمه بیکاری محرومند، که طبق قانون بیمه بیکاری تمام کارگران مشمول قانون کار و قانون تامین اجتماعی به شرط پرداخت سهم 3 درصد صندوق بیمه بیکاری، می تواند از مزایان قانون بیمه بیکاری بهره مند گردد.

با این حال، این کارگران با وجود پرداخت سهم 3 درصد صندوق بیمه بیکاری از سوی کارفرمایانشان اما از مزایای این قانون بی بهره اند.

دوم: از سوی دیگر بر اساس تفسیر دیوان عدالت اداری به استناد ماده دو قانون بیمه بیکاری، کارگرانی می توانند از این مزایا استفاده نمایند که بدون میل و اراده خود بیکار شوند و کارگری که می داند در یک تاریخی اشتغال وی در آن کار به انتها می رسد، پس مشمول دریافت بیمه بیکاری نیست. در این خصوص نکته مورد اختلاف نظر بین وزارت کار و دیوان عدالت این است که بنا به تفسیر وزارت کار، کارگران فصلی و غیرمستمر هر چند می دانند در یک تاریخی پروژه به اتمام می رسد اما بیکاری آنها همچنان بدون میل و اراده آنها است و از سر ناچار که پروژه به انتها رسیده بیکار می شوند.

سوم: اگر قرار است این کارگران از شمول پرداخت بیمه بیکاری محروم شوند چرا سهم 3 درصدی صندوق بیمه بیکاری از سوی کارفرمایان این کارگران دریافت می گردد تا برای پرداخت بیمه بیکاری به سایر کارگران هزینه گردد؟

بر اساس این گزارش، قطعا خروج کارگران مشاغل فصلی و غیرمستمر تحت پوشش قوانین کار و تامین اجتماعی از شمول یک قانون حمایتی منطقی به نظر نمی رسد. در عین حال وزارت کار نیز به عنوان سیاستگذار در امور مربوط به تنظیم روابط کار با پرداخت بیمه بیکاری به این نوع کارگران موافق است. در این شرایط باید زمینه پرداخت بیمه بیکاری به این گروه از کارگران نیز فراهم گردد.