روابط عمومی؛ چالش ها و فرصت ها - سرزمین من

به گزارش سرزمین من، استفاده از ظرفیت روابط عمومی ها در سطح کلان کشور حداقلی بوده است و این ادعا آنجا به اثبات می رسد که در عرصه نشر اطلاعات سازمانی هیچ وحدت رویه و روح مشترک حاصل از یک نظام از پیش تعریف شده نشر اطلاعات به چشم نمی خورد.

گروه استان های خبرگزاری سرزمین من؛ به صورت مقدمه ورود به بحث و در مقام تعریف حاصل جمع، تعاریف مختلفی که علی الاطلاق از روابط عمومی می توان به دست داد، این است که روابط عمومی مدیریت گردش اطلاعات میان سازمان (در بحث حاضر، دانشگاه) و برون سازمان را فراهم می آورد؛ البته مدیریت گردش اطلاعات در درون سازمان نیز مسئله حائز اهمیتی است که در این فقره نیز حضور و تأثیر روابط عمومی تداخل تام و تمام دارد؛ اما عمده انتظار و اثربخشی در ایجاد ارتباط میان سازمان و برون آن است.

لزوم تغییر رویکرد و تأمین زیرساخت در روابط عمومی ها

روابط عمومی نقش اساسی دیگری نیز پیدا می کند و آن تسهیل گری امور است. در این نگاه روابط عمومی به عنوان یک کاتالیزور در دانشگاه عمل می کند و سرعت پیشبرد فرایندها را افزایش می دهد و از این رو روابط عمومی موتوری محرکه و توان افزاست و این تسهیل گری را البته به صورت هنرمندانه عملیاتی می سازند، ساده ترین مثال ایجاد یک بانک اطلاعاتی کامل و البته سهل الوصول از دانشگاه و ارائه این بانک به دانشجویان، استادان و کارکنان و ارباب رجوع است که بسته به توانمندی، سلیقه و هنر روابط عمومی می تواند رضایت بخشی حداکثری و یا حداقلی و حتی نارضایتی را ایجاد کند.

استفاده از ظرفیت روابط عمومی ها در سطح کلان کشور به نحو حداقلی بوده است. این مدعا از آنجا به اثبات می رسد که در عرصه نشر اطلاعات سازمانی (همه گونه های اطلاعات قابل انتشار) هیچ وحدت رویه و روح مشترک حاصل از یک نظام از پیش تعریف شده نشر اطلاعات در بستر رسانه ها به چشم نمی خورد.

نکته دیگر در این میان نبود یک تشکیلات سازمند، دارای نظام و دارای عنوان و برند با عنوان روابط عمومی در سطح کلان کشور است، مجدداً تأکید می کنم که اگر اعتقاد مدیریت کلان (از سطوح ملی گرفته تا یک تک سازمان) به روابط عمومی حقیقتاً وجود داشته باشد، باید مدیریت تهیه و توزیع اطلاعات بر عهده روابط عمومی ها باشد و نتیجه این کار خروجی دارای هدف و تأثیرگذار بر جامعه هدف خواهد بود؛ بنابراین رضایت مندی نیز حاصل می گردد، این رضایت مندی یک عنصر پنهان یا غیرقابل رصد نیست، به راحتی می توان معین کرد که نظر مخاطبان سازمان های مختلف در میزان رضایت مندی از عملکرد آنها چه اندازه است و به گمان بنده نتیجه محصل و نمره مناسبی به مجموعه عملکردها در سازمان های مختلف کشوری داده نخواهد شد که یک سوی این نبود اقبال عمومی قطعاً به روابط عمومی ها بازمی گردد.

چالش ها:

مهم ترین چالش پیش روی روابط عمومی در تمام سازمان ها و از جمله دانشگاه، مسئله پاسخگویی است. بحران کرونا مثال بسیار مناسبی است که می توان از آن به عنوان یک تجربه ناب به ویژه در عرصه دانشگاهی نظر بیفکنیم.

با شیوع بیماری کرونا و آغاز تعطیلات فراگیر کشوری، رکن آموزشی دانشگاه ها یعنی شرایط برگزاری کلاس ها محکوم به تعطیلی شد، فضای مجازی بستر مناسبی برای رفع و رجوع نقصان تعطیلی کلاس ها به نظر می رسید، استراتژی دانشگاه های مختلف از دو حال خارج نبود، برگزاری کلاس ها به شیوه برخط (آنلاین) و یا به روش غیربرخط (آفلاین).

طبیعی است که هر کدام از این دو روش را که در پیش بگیریم، پاسخگویی متفاوتی نیز از دل آن برون خواهد آمد، این مسئله در دانشگاه آزاد اسلامی البته بسیار متفاوت است، دانشگاه آزاد اسلامی بر پایه شهریه دانشجویان پایدار بوده و بنابراین نوع مطالبات دانشجویان بسیار متفاوت از سایر دانشگاه ها، خاصه دانشگاه های فاقد شهریه است.

به دلیل شیوع یک بیماری ناشناخته (که فقط حامل یک اسم است، اما مسمی ندارد) شرایط کل کشور پراسترس است، شرایط بنگاه های اقتصادی پرابهام است، رکن آموزشی دانشگاه ها عملاً با چالش روبه رو است و از همه مهم تر یک بیماری شناخته شده، اما پنهان و خاموش در حال رشد است، نارضایتی، نارضایتی از چه؟

از هر چیز ممکن، از قرنطینه، تعطیلی بازار، تعطیلی کلاس، اخبار ناگوار، ....

حال کافی است که این نارضایتی در بدنه دانشجو و استاد رسوخ کند، حساسیت فوق العاده بالای روابط عمومی در همین جاست، روابط عمومی باید برترین تدبیر ممکن را که همان شفاف سازی است، ارائه و از توجیه گری و مسامحه در ارائه اطلاعات پرهیز کند و این مسئولیتی خطیر و چالشی جدی است.

فرصت ها:

به اعتقاد بنده روابط عمومی ها باید به فرصت سازی روی بیاورند، به طور کلان این انتظار که مدیریت ارشد سازمان، یک قانون از بالا خلق کند که در آن روابط عمومی به عنوان قلب تپنده و رکن رکین سازمان، مدیریت معنوی کار را بر عهده بگیرد، انتظاری یأس آور است؛ بنابراین مسئولان روابط عمومی در سازمان های مختلف باید زنجیره های کوچک ارتباطی با یکدیگر را تعریف و تقویت کنند و در مرحله بعد این زنجیره های اولیه، خود حلقه های واسط بعدی را پدید بیاورند و در نهایت یک شبکه تشکیلاتی جامع کشوری فراهم آید که دارای اساسنامه و چارت تشکیلاتی بوده و روح هم افزایی و وحدت رویه را در سطوح زیرین خود یعنی روابط عمومی سازمان ها، جاری سازد.

از فرصت های خرد نیز می توان به ظرفیت استفاده از فضای مجازی اشاره داشت، با همه گیری استفاده از اینترنت بر بستر شبکه های موبایل، فرصت مهمی در اختیار روابط عمومی ها قرار گرفته که اطلاع رسانی و تبلیغات را در این عرصه روان کنند و البته هنر استفاده از این فضا رکن اساسی جذب مخاطب است.

البته یک اشکال عمده نیز در کاربست فضای مجازی وجود دارد و آن نبود تطبیق بین نیازهای ارتباطی یک سازمان با بوم ساخت سخت افزاری و نرم افزای موجود در کشور است، از این رو مجبور هستیم که در بسترهای بیگانه مانند اپلیکیشن ها فعالیت کنیم و این بسترهای نرم افزاری که به خصوص بر روی پلتفرهای موبایلی (که خود این موبایل نیز تولید داخل نیست) سوار می شوند، ما را در پی خود می کشند؛ به نوعی خود را بر ما تحمیل می کنند و کافی است که یک تحریم ظالمانه رخ دهد و ساخته های پیشین و آرشیو زحمات، همه و همه از بین برود.

مسعود محمودی مدیر روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی همدان

4062/